Εθνική
επέτειος. Σχολική γιορτή.
Οι σχολικές
γιορτές, ιδιαίτερα αυτές στις εθνικές επετείους, είναι συνήθως ανιαρές γραφειοκρατικές
εκδηλώσεις όπου όλοι, μαθητές και καθηγητές, πάνε να κάνουν γρήγορα το καθήκον
τους και μετά ο καθένας τραβάει για τον μικρό του προσωπικό κόσμο. Φυσικά
υπάρχουν πάντα και οι φωτεινές εξαιρέσεις όταν δημοκράτες δάσκαλοι μαζί με τους μαθητές τους δίνουν ένα άλλο βαθύτερο
κοινωνικό τόνο σε αυτές τις εκδηλώσεις.
Αλλά φέτος
δεν είναι όπως άλλες χρονιές. Οι μέρες είναι πολύ αλλιώτικες και πολύ δύσκολες:
ανεργία, στέρηση, φόβος για το μέλλον. Φως και ελπίδα δεν φαίνεται από καμιά
πολιτική και κοινωνική δύναμη. Κυρίως είναι αυτή η άνοδος των ναζιστών που αθόρυβα
αλλά σταθερά αρχίζει να παγώνει τις ψυχές των δημοκρατικών ανθρώπων και των
μαθητών μαζί.
Η εκδήλωση σε
αυτό το σχολείο ξεκίνησε με μια επισκόπηση, με πραγματικές εικόνες από βίντεο,
της κατάστασης στην Ευρώπη πριν τον πόλεμο, την άνοδο του Χίτλερ στη Γερμανία,
την εισβολή της Ιταλίας στην Ελλάδα, τη μάχη του αλβανικού μετώπου, τη μάχη της
Κρήτης. Εκεί διαβάστηκε το γράμμα του σ. Ν. Ζαχαριάδη γραμματέα του ΚΚΕ που
καλούσε το λαό μας στην ενότητα και στην αντίσταση στον κατακτητή. Στο άκουσμα
του γράμματος όλοι άκουγαν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Ασφαλώς δεν το είχαν
ξανακούσει. Ακολούθησε η αναφορά στην μεγάλη πείνα στην Αθήνα, το ξεκίνημα της
ένοπλης Αντίστασης στις πόλεις και στα βουνά, τη συμμετοχή της γυναίκας, της
νεολαίας και της ΕΠΟΝ, των καλλιτεχνών, του κλήρου. Τα μπλόκα και τα τάγματα
ασφαλείας.
Αμέσως μετά ακολουθεί
το τραγούδι του Μ. Λοΐζου «Το ακορντεόν» που το τραγούδησε
σιγά σιγά όλο το σχολείο σαν μια πελώρια χορωδία. Και εκεί στο τέλος του
τραγουδιού ο στίχος «δεν θα περάσει ο
φασισμός» επαναλήφθηκε από όλους τους μαθητές ελαφρά αλλαγμένος: «δεν
θα περάσει ο ναζισμός».
Ύστερα προβάλλεται βίντεο από την
κόλαση του ΄Αουσβιτς. Οι θάλαμοι αερίων, τα κρεματόρια με τους φούρνους που
καίγονταν οι άνθρωποι. Μια παγερή ησυχία στην αίθουσα. Κάποιοι ήδη δακρύζουν. Αμέσως
μετά ένας μαθητής από τη χορωδία μέσα στην απόλυτη σιωπή σηκώνεται και λέει: «το επόμενο τραγούδι είναι αφιερωμένο στους
νεκρούς των στρατοπέδων συγκέντρωσης». Μετά ακούγεται το τραγούδι του Ι.
Καμπανέλη-που ήταν κρατούμενος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν- «Άσμα ασμάτων».. «τι ωραία που είναι η αγάπη μου με το καθημερινό της φόρεμα και ένα
χτενάκι στα μαλλιά...μην είδατε την αγάπη μου;
Την είδαμε στην παγερή
πλατεία μ' έναν αριθμό στο άσπρο της το χέρι,
με κίτρινο άστρο στην
καρδιά».
Η συγκίνηση είναι μεγάλη,
πολλοί μαθητές και δάσκαλοι δακρύζουν, με το τέλος του τραγουδιού ξεσπούν
θυελλώδη χειροκροτήματα.
Μετά γίνεται
μια αναφορά στην ελεύθερη Ελλάδα και στο τέλος ακούγεται το τραγούδι των Ι.
Καμπανέλη-Θεοδωράκη «Αρνιέμαι».
οι άλλοι να βαστάνε τα σκοινιά
αρνιέμαι να με κάνουν ό,τι θένε
αρνιέμαι να πνιγώ στην καταχνιά.
Αρνιέμαι , αρνιέμαι , αρνιέμαι
να είσαι συ και να μην είμαι εγώ
που τη δική μου μοίρα διαφεντεύεις
με τη δική μου γη και το νερό.
Αρνιέμαι, αρνιέμαι, αρνιέμαι
να βλέπω πια το δρόμο μου κλειστό
αρνιέμαι να ‘χω σκέψη που σωπαίνει
να περιμένει μάταια τον καιρό».
Όλοι μαζί οι μαθητές τραγουδούσαν το τραγούδι. Ήταν απίστευτο!
Λες και κάτι απελευθέρωσε όλους όσους ήταν εκεί! Λες και εξατμίστηκε με μιας
κάτω από το δυνατό φως του ήλιου η ναζιστική καταχνιά.
Στο τέλος
είπε τα παρακάτω λόγια ο καθηγητής που οι συνάδελφοί του τον εξουσιοδότησαν να
διοργανώσει μαζί με τους μαθητές την εκδήλωση.
«Αρνιέμαι να ξαναδώ τη σβάστικα να
κυματίζει στην πόλη του Περικλή. Αρνιέμαι να ξαναδώ τη σβάστικα να κυματίζει
στο βράχο της Ακρόπολης.
Αρνιέμαι να καίνε τους ανθρώπους
στους φούρνους γιατί έχουν άλλο χρώμα δέρματος, γιατί έχουν άλλη θρησκεία,
γιατί μιλούν άλλη γλώσσα.
Αρνούμαι τα ολοκαυτώματα στο
Άουσβιτς, στο Νταχάου, στα Καλάβρυτα.
Αρνούμαι να αποφασίζουν άλλοι για μας
χωρίς εμάς.
Αγαπητοί μαθητές και αγαπητοί
συνάδελφοι,Μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τους γονείς μας, για τους παπούδες
μας, για τον ελληνικό λαό. Πολέμησε με το όπλο στο χέρι για την ελευθερία του,
για τη ζωή του. Πολέμησε για τα πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας, του
δικαιώματος των λαών για μια καλύτερη ζωή.
Αυτή είναι η κληρονομιά τους και αυτή
πρέπει να τη διαφυλάξουμε. Και θα την διαφυλάξουμε!
Δεν θα περάσει ο ναζισμός!
Ακολούθησαν
παρατεταμένα ενθουσιώδη χειροκροτήματα. Ήταν σαν την έκρηξη ενός ηφαιστείου.
Σαν ένα πελώριο βάρος να έφυγε από τα στήθη των μαθητών και των δασκάλων, γιατί
όλους τους απασχολούσε και τους ανησυχούσε το γεγονός ότι όπως και σε άλλα
σχολεία έτσι και σε τούτο εδώ υπάρχουν χρυσαυγίτες που άρχισαν τελευταία να σηκώνουν κεφάλι. Όμως μπροστά σε αυτήν την καταιγίδα κανείς από αυτούς δεν
τόλμησε να σηκωθεί και κάτι να πει κάτι ή κάτι να ψιθυρίσει. Άλλωστε οι σιωπές
σε όλη αυτήν την εκδήλωση ήταν πιο βαριές κι από τα χειροκροτήματα. Και όταν ο
καθηγητής είπε στα μέλη της χορωδίας ότι δεν είναι υποχρεωτικό να βρίσκεται
κανείς εδώ που δεν το θέλει και να πει τα τραγούδια που ακούστηκαν και μπορεί
όποιος θέλει τώρα δα ελεύθερα να αποχωρήσει, κανείς δεν έφυγε!
Αυτές οι
αντιδράσεις ήταν ένα πολύ ελπιδοφόρο μήνυμα για τις αληθινές βαθύτερες
διαθέσεις της νέας γενιάς. Η ελληνική νεολαία είναι μέσα της δημοκρατική γιατί
είναι μεγαλωμένη δημοκρατικά και γιατί κουβαλά μια παράδοση αγώνων, θυσιών και
άφθαστου ηρωισμού. Η χώρα μας έχει δώσει πολύ αίμα και χιλιάδες θύματα στο
χιτλερικό ναζισμό και έχει αντισταθεί σε κάθε διχτατορία, ιδιαίτερα στη
χουντική. Αυτά δεν ξεχνιούνται. Το μέλλον των ναζιστών, παρά τις πρόσκαιρες
φαινομενικές επιτυχίες τους, θα είναι σκοτεινό. Αντίθετα όσες δοκιμασίες και να
περάσουμε από δω και μπρος το μέλλον της δημοκρατίας είναι φωτεινό και θα ανήκει
αυτή τη φορά ολάκερη στον ελληνικό λαό.
